Gebied 2: Variatie rond de Vecht (Dalfsen e.o.)

Karakter

Gebied 2 ligt tussen de N340 en de Vecht en valt uiteen in drie sub gebieden. In de eerste plaats is er het essenlandschap dat de overgang vormt tussen het Vechtdal naar het open agrarische landschap ten noorden van de N340. In de tweede plaats vallen Vecht en uiterwaarden in dit deelgebied. Een gebied dat zich kenmerkt door natuur, water, cultuurhistorie en recreatie. Binnen de landschappen van de beide sub gebieden bevinding zich daarnaast ook agrarisch ondernemers.

Tot slot valt de kern Dalfsen in dit deelgebied. De kern Dalfsen telt circa 9.000 inwoners en kan globaal worden onderverdeeld in een gebied met aaneengesloten woonbebouwing, een centrumgebied, een bedrijventerrein en een sport- en verblijfsrecreatiegebied. Dalfsen heeft zich ontwikkeld op de kruising van de Overijsselse Vecht en een noord-zuid-route (nu: Heinoseweg, Poppenallee, Prinsenstraat, Wilhelminastraat). Vanwege de ligging aan de Vecht ontwikkelde Dalfsen zich in hoofdzaak naar het noorden (tussen de Koesteeg en de Leemculeweg). Oorspronkelijk als een 'barrière', vormt de Vecht nu een zeer waardevol landschappelijke en cultuurhistorische zone waaraan het dorp grotendeels zijn identiteit en bekendheid ontleent. Dalfsen telt diverse horecavoorzieningen, een evenemententerrein en een weekmarkt. De noord-zuidroute vanaf de Koesteeg, naar de Rondweg en eindigend in de Vechtdijk bij de Blauwe Bogen Brug is een belangrijke verkeersader in het dorp Dalfsen. Door de drukte op de route kan deze als belemmering worden ervaren door inwoners, waaronder schoolgaande kinderen, die bijvoorbeeld met de fiets van de oostkant naar de westkant van Dalfsen willen gaan. Dit geldt ook voor veel aanwonenden.

Hoe spraken inwoners tijdens de bijeenkomsten over zichzelf
en hun omgeving?

Hoewel we een grote kern zijn, overheerst toch het dorpse authentieke gevoel. Ondanks de nieuwbouw die in de afgelopen jaren is gerealiseerd, voelt de maat en schaal kleinschalig en zelfs knus en geborgen aan. We zijn een dorp aan de Vecht. Bewoners van allerlei pluimage vinden er een thuis. De ligging aan de Vecht (Waterfront) zien we als een kwaliteit. Het dorp en het landschap zijn onlosmakelijk met elkaar verweven. Het stroomdal van de Vecht en de aangrenzende landgoederenzone (zie gebied 3) beschouwen we zelf als kwalitatief onderdeel van het wonen en leven. 

De zone (met haar feodale verleden) oogt monumentaal en deftig en weerspiegelt de rijke historie. Deze kwaliteit delen we graag met toeristen, al vraagt het behouden van de balans tussen wonen en recreatie wel aandacht. We zijn ons bewust van onze lokale en regionale functie wat betreft recreatie, wonen, voorzieningen en bedrijven. Bereikbaarheid zien we als een belangrijk aandachtspunt. We vinden het belangrijk dat we meegaan de economische dynamiek en begrijpen dat daarvoor ruimte nodig is. Onderdak voor de startende jongere en grijzende oudere bewoner zien we als prioriteit.

Gebied 2: Variatie rond de Vecht (Dalfsen e.o.)

Waarden

PDF waardenkaart

Kleinschalig waardevol essenlandschap

  • Natuurlijke hoogteverschillen, de bolle essen, nabij buurtschappen en dorpen (Ankum, Welsum, Dalfsen);
  • Dekzandvlaktes en ruggen, met relatief grote verschillen tussen hoog/droog en laag/nat, vooral rond de essen;
  • Aaneenschakeling van kleinere en grotere open ruimten;
  • Het landschapsbeeld is afwisselend en contrastrijk, door de afwisseling van open en besloten;
  • Begrenzing van open ruimten door bebouwing, kronkelende wegen rond essen en dijken en een rijke beplanting in de vorm van bomenrijen, houtwallen/-singels en bos;
  • Onregelmatige verkaveling;
  • De dorpen en de erven liggen voornamelijk op de flanken van de es;
  • Typerende losse hoeven rond de es;
  • Sterke verwevenheid oude erven met het landschap;
  • Rijke cultuurhistorie met oude lanen en wegen (zandpaden), oude landgoederen (De Leemcule, Hofwijk en Gerner) en monumentale gebouwen;
  • Dorpen, buurtschappen en wegenpatronen maken het landschap leesbaar en levendig, de meeste menselijke activiteit (nu en in het verleden) speelt zich hier af;
  • Aanwezigheid van een aantal buitenplaatsen.

Vecht en uiterwaarden

  • Verspreide loofbosjes;
  • Microreliëf;
  • Natuurlijke hoogteverschillen;
  • Verschillende afgesneden meanders voor.
  • Onverharde wegen;
  • Vrijwel volledig open en onbebouwd;
  • Verkaveling gebaseerd op richting rivier en hoogteligging;
  • Dynamisch landschap met samenhang tussen rivier, uiterwaarden, dijken en oeverwallen;
  • Steilranden;
  • Tamelijk kleinschalig coulisselandschap met bos, landschapselementen en landbouwgronden;
  • Monumentaal sluizencomplex Vechterweerd;
  • Landschappelijk park Bellingeweer aansluitend aan de kern Dalfsen;
  • In de omgeving van de Vecht liggen een aantal recreatieve fiets- en wandelroutes;
  • Activiteiten rondom pleziervaart op de Vecht;
  • Recreatieve waarde (Vechterweerd en Bellingeweer) met strandjes en visplekken;
  • Rust, stilte en duisternis;
  • Ecologische waarden bij Bellingeweer en de Stokte.

Kern Dalfsen

  • Dorps karakter
  • Veel groen in de kern
  • Op elkaar betrokken/hechte gemeenschap
  • Gezelligheid en levendigheid
  • Cultuurhistorisch waardevol centrum aan de Vecht
  • Breed winkel- en (sport)voorzieningenaanbod
  • Ligging t.o.v. Zwolle.

Gebied 2: Variatie rond de Vecht (Dalfsen e.o.)

Koers voor dit deelgebied

Het essenlandschap vormt een landschappelijk waardevol overgangsgebied. In dit deel van gebied 2 kiezen we dan ook voor een zorgvuldige koers. We stellen het essenlandschap centraal. Dit betekent dat ontwikkelingen mogelijk zijn, maar per saldo wel moeten leiden tot een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Dit vraagt per geval om maatwerk en een zorgvuldige afweging.

Dit geldt in nog sterkere mate voor het Vechtdal. De Vecht en uiterwaarden kennen hoge natuurlijke, landschappelijke en cultuurhistorische waarden. Het Vechtdal kenmerkt zich verder door rust en ruimte, en stilte en duisternis. Tegelijk is de Vecht erg in trek bij de toeristen. Om deze functies (blijvend) in harmonie te laten samengaan is zorgvuldigheid en maatwerk nodig. Momenteel hebben we de 6 punten waar de Vecht benaderd kan worden. Dat zijn de plekken waar reuring mag zijn. Voor het overige kiezen we voor rust en zetten we in op het behouden van de waarden van natuur, landschap en cultuurhistorie. Als grootste kern in de gemeente heeft Dalfsen een regionale functie. Het winkelgebied, de horeca, de evenementen en het bedrijventerrein zijn van belang voor de leefbaarheid van een groter verzorgingsgebied. Alle gemak en voorzieningen zijn aanwezig. De bestaande regionale functie van de kern Dalfsen willen we bewaren en versterken.

Gebied specifieke keuzes

Ambitie 1 - Een toekomstbestendige, sociale en gezonde woon- en leefomgeving

  1. We behouden en versterken de gezondheids- en sportvoorzieningen in de kern Dalfsen.
  2. Het dorpse karakter van de kern Dalfsen vinden we erg belangrijk. Bij nieuwe ontwikkelingen moet het dorpse karakter behouden blijven.
  3. We creëren meer ruimte voor fietsers en voetgangers in het centrum van Dalfsen.
  4. We besteden aandacht aan de functie van de Rondweg/ Koesteeg, ook in relatie tot de leefbaarheid en verkeersveiligheid rond deze weg.

Ambitie 2 - Aantrekkelijke, leefbare kernen voor iedereen

  1. We realiseren aansluitend aan de kern Dalfsen op tijd voldoende woningen voor alle doelgroepen. We zorgen dat het type woningen worden afgestemd op de Dalfser behoefte.
  2. We willen dat het winkelaanbod en de weekmarkt in Dalfsen behouden blijft. Daarbij hoort gratis parkeren nabij de aanwezige winkels.

Ambitie 3 - Een eigentijds, aantrekkelijk en onderscheidend landelijk gebied

  1. Recreatieve ontwikkelingen zijn ondergeschikt aan landschappelijke en ecologische kwaliteiten. Alleen kleinschalige vormen van recreatie zijn toegestaan, passend binnen de ecologische en landschappelijke kwaliteiten.
  2. We beschermen landschappelijke en ecologische waarden en versterken waar mogelijk.
  3. We beschermen de cultuurhistorisch waardevolle elementen.
  4. We versterken de beleving en beleefbaarheid van de Vecht, passend binnen de aanwezige waarden. 
  5. We koesteren de donkerte in de sterrenzone (het gebied vanaf uitkijkplaats de Stokte tot aan de gemeentegrens Ommen) en houden deze actief in stand.

Ambitie 4 - Een lokaal geworteld, vitaal en innovatief ondernemerschap dat goed aangehaakt is op de regio

  1. Het dorp Dalfsen is zelfstandig, eigenzinnig en energiek. Ondernemerschap staat hoog in het vaandel. In onze regelgeving zullen we dat faciliteren door middel van flexibiliteit in ontwikkel- en regelruimte.
  2. Wat betreft de agrarische bedrijven ondersteunen we initiatieven die gericht zijn op verbreding, vergroening en verduurzaming. We zetten in dit deelgebied dan ook niet in op grootschalige landbouw. Wel willen we de bestaande agrarische bedrijvigheid voor het gebied behouden.
  3. We bieden mogelijkheden om de economische functie van de bestaande buitenplaatsen te verbeteren.
  4. Met name rond het bedrijventerrein Dalfsen komen diverse functies bij elkaar. Dit wordt als niet ideaal ervaren en kan op termijn tot onwenselijke situaties en belemmeringen leiden. We willen bedrijven en woningen meer van elkaar scheiden. De wens bestaat voorts dat Dalfsen een nieuw bedrijventerrein krijgt. Het bedrijventerrein in deze plaats is volledig ontwikkeld. Concrete locaties zijn in deze Omgevingsvisie niet opgenomen. Onderzoek moet namelijk uitwijzen wat geschikte locaties kunnen zijn voor dit terrein, kijkend naar de algemene strategische ambities, zoals beschreven in hoofdstuk 1. Daarnaast is het belangrijk om de ontsluiting en bereikbaarheid (ook voor OV en fietsers) te onderzoeken. Wat betreft de autobereikbaarheid wordt hierbij gedacht aan een ligging aan N340.

Gebied 2: Variatie rond de Vecht (Dalfsen e.o.)

Karakter

Hoe spraken inwoners tijdens de bijeenkomsten over zichzelf en hun omgeving?

Hoewel we een grote kern zijn, overheerst toch het dorpse authentieke gevoel. Ondanks de nieuwbouw die in de afgelopen jaren is gerealiseerd, voelt de maat en schaal kleinschalig en zelfs knus en geborgen aan. We zijn een dorp aan de Vecht. Bewoners van allerlei pluimage vinden er een thuis. De ligging aan de Vecht (Waterfront) zien we als een kwaliteit. Het dorp en het landschap zijn onlosmakelijk met elkaar verweven. Het stroomdal van de Vecht en de aangrenzende landgoederenzone (zie gebied 3) beschouwen we zelf als kwalitatief onderdeel van het wonen en leven. 

De zone (met haar feodale verleden) oogt monumentaal en deftig en weerspiegelt de rijke historie. Deze kwaliteit delen we graag met toeristen, al vraagt het behouden van de balans tussen wonen en recreatie wel aandacht. We zijn ons bewust van onze lokale en regionale functie wat betreft recreatie, wonen, voorzieningen en bedrijven. Bereikbaarheid zien we als een belangrijk aandachtspunt. We vinden het belangrijk dat we meegaan de economische dynamiek en begrijpen dat daarvoor ruimte nodig is. Onderdak voor de startende jongere en grijzende oudere bewoner zien we als prioriteit.

Gebied 2 ligt tussen de N340 en de Vecht en valt uiteen in drie sub gebieden. In de eerste plaats is er het essenlandschap dat de overgang vormt tussen het Vechtdal naar het open agrarische landschap ten noorden van de N340. In de tweede plaats vallen Vecht en uiterwaarden in dit deelgebied. Een gebied dat zich kenmerkt door natuur, water, cultuurhistorie en recreatie. Binnen de landschappen van de beide sub gebieden bevinding zich daarnaast ook agrarisch ondernemers.

Tot slot valt de kern Dalfsen in dit deelgebied. De kern Dalfsen telt circa 9.000 inwoners en kan globaal worden onderverdeeld in een gebied met aaneengesloten woonbebouwing, een centrumgebied, een bedrijventerrein en een sport- en verblijfsrecreatiegebied. Dalfsen heeft zich ontwikkeld op de kruising van de Overijsselse Vecht en een noord-zuid-route (nu: Heinoseweg, Poppenallee, Prinsenstraat, Wilhelminastraat). Vanwege de ligging aan de Vecht ontwikkelde Dalfsen zich in hoofdzaak naar het noorden (tussen de Koesteeg en de Leemculeweg). Oorspronkelijk als een 'barrière', vormt de Vecht nu een zeer waardevol landschappelijke en cultuurhistorische zone waaraan het dorp grotendeels zijn identiteit en bekendheid ontleent. Dalfsen telt diverse horecavoorzieningen, een evenemententerrein en een weekmarkt. De noord-zuidroute vanaf de Koesteeg, naar de Rondweg en eindigend in de Vechtdijk bij de Blauwe Bogen Brug is een belangrijke verkeersader in het dorp Dalfsen. Door de drukte op de route kan deze als belemmering worden ervaren door inwoners, waaronder schoolgaande kinderen, die bijvoorbeeld met de fiets van de oostkant naar de westkant van Dalfsen willen gaan. Dit geldt ook voor veel aanwonenden.

Waarden

Kern Dalfsen

  • Dorps karakter
  • Veel groen in de kern
  • Op elkaar betrokken/hechte gemeenschap
  • Gezelligheid en levendigheid
  • Cultuurhistorisch waardevol centrum aan de Vecht
  • Breed winkel- en (sport)voorzieningenaanbod
  • Ligging t.o.v. Zwolle.

Vecht en uiterwaarden

  • Verspreide loofbosjes;
  • Microreliëf;
  • Natuurlijke hoogteverschillen;
  • Verschillende afgesneden meanders voor.
  • Onverharde wegen;
  • Vrijwel volledig open en onbebouwd;
  • Verkaveling gebaseerd op richting rivier en hoogteligging;
  • Dynamisch landschap met samenhang tussen rivier, uiterwaarden, dijken en oeverwallen;
  • Steilranden;
  • Tamelijk kleinschalig coulisselandschap met bos, landschapselementen en landbouwgronden;
  • Monumentaal sluizencomplex Vechterweerd;
  • Landschappelijk park Bellingeweer aansluitend aan de kern Dalfsen;
  • In de omgeving van de Vecht liggen een aantal recreatieve fiets- en wandelroutes;
  • Activiteiten rondom pleziervaart op de Vecht;
  • Recreatieve waarde (Vechterweerd en Bellingeweer) met strandjes en visplekken;
  • Rust, stilte en duisternis;
  • Ecologische waarden bij Bellingeweer en de Stokte.

Kleinschalig waardevol essenlandschap

  • Natuurlijke hoogteverschillen, de bolle essen, nabij buurtschappen en dorpen (Ankum, Welsum, Dalfsen);
  • Dekzandvlaktes en ruggen, met relatief grote verschillen tussen hoog/droog en laag/nat, vooral rond de essen;
  • Aaneenschakeling van kleinere en grotere open ruimten;
  • Het landschapsbeeld is afwisselend en contrastrijk, door de afwisseling van open en besloten;
  • Begrenzing van open ruimten door bebouwing, kronkelende wegen rond essen en dijken en een rijke beplanting in de vorm van bomenrijen, houtwallen/-singels en bos;
  • Onregelmatige verkaveling;
  • De dorpen en de erven liggen voornamelijk op de flanken van de es;
  • Typerende losse hoeven rond de es;
  • Sterke verwevenheid oude erven met het landschap;
  • Rijke cultuurhistorie met oude lanen en wegen (zandpaden), oude landgoederen (De Leemcule, Hofwijk en Gerner) en monumentale gebouwen;
  • Dorpen, buurtschappen en wegenpatronen maken het landschap leesbaar en levendig, de meeste menselijke activiteit (nu en in het verleden) speelt zich hier af;
  • Aanwezigheid van een aantal buitenplaatsen.

Het essenlandschap vormt een landschappelijk waardevol overgangsgebied. In dit deel van gebied 2 kiezen we dan ook voor een zorgvuldige koers. We stellen het essenlandschap centraal. Dit betekent dat ontwikkelingen mogelijk zijn, maar per saldo wel moeten leiden tot een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Dit vraagt per geval om maatwerk en een zorgvuldige afweging.

Dit geldt in nog sterkere mate voor het Vechtdal. De Vecht en uiterwaarden kennen hoge natuurlijke, landschappelijke en cultuurhistorische waarden. Het Vechtdal kenmerkt zich verder door rust en ruimte, en stilte en duisternis. Tegelijk is de Vecht erg in trek bij de toeristen. Om deze functies (blijvend) in harmonie te laten samengaan is zorgvuldigheid en maatwerk nodig. Momenteel hebben we de 6 punten waar de Vecht benaderd kan worden. Dat zijn de plekken waar reuring mag zijn. Voor het overige kiezen we voor rust en zetten we in op het behouden van de waarden van natuur, landschap en cultuurhistorie. Als grootste kern in de gemeente heeft Dalfsen een regionale functie. Het winkelgebied, de horeca, de evenementen en het bedrijventerrein zijn van belang voor de leefbaarheid van een groter verzorgingsgebied. Alle gemak en voorzieningen zijn aanwezig. De bestaande regionale functie van de kern Dalfsen willen we bewaren en versterken.

Koers voor dit deelgebied

Ambitie 4 - Een lokaal geworteld, vitaal en innovatief ondernemerschap dat goed aangehaakt is op de regio

  1. Het dorp Dalfsen is zelfstandig, eigenzinnig en energiek. Ondernemerschap staat hoog in het vaandel. In onze regelgeving zullen we dat faciliteren door middel van flexibiliteit in ontwikkel- en regelruimte.
  2. Wat betreft de agrarische bedrijven ondersteunen we initiatieven die gericht zijn op verbreding, vergroening en verduurzaming. We zetten in dit deelgebied dan ook niet in op grootschalige landbouw. Wel willen we de bestaande agrarische bedrijvigheid voor het gebied behouden.
  3. We bieden mogelijkheden om de economische functie van de bestaande buitenplaatsen te verbeteren.
  4. Met name rond het bedrijventerrein Dalfsen komen diverse functies bij elkaar. Dit wordt als niet ideaal ervaren en kan op termijn tot onwenselijke situaties en belemmeringen leiden. We willen bedrijven en woningen meer van elkaar scheiden. De wens bestaat voorts dat Dalfsen een nieuw bedrijventerrein krijgt. Het bedrijventerrein in deze plaats is volledig ontwikkeld. Concrete locaties zijn in deze Omgevingsvisie niet opgenomen. Onderzoek moet namelijk uitwijzen wat geschikte locaties kunnen zijn voor dit terrein, kijkend naar de algemene strategische ambities, zoals beschreven in hoofdstuk 1. Daarnaast is het belangrijk om de ontsluiting en bereikbaarheid (ook voor OV en fietsers) te onderzoeken. Wat betreft de autobereikbaarheid wordt hierbij gedacht aan een ligging aan N340.

Ambitie 3 - Een eigentijds, aantrekkelijk en onderscheidend landelijk gebied

  1. Recreatieve ontwikkelingen zijn ondergeschikt aan landschappelijke en ecologische kwaliteiten. Alleen kleinschalige vormen van recreatie zijn toegestaan, passend binnen de ecologische en landschappelijke kwaliteiten.
  2. We beschermen landschappelijke en ecologische waarden en versterken waar mogelijk.
  3. We beschermen de cultuurhistorisch waardevolle elementen.
  4. We versterken de beleving en beleefbaarheid van de Vecht, passend binnen de aanwezige waarden. 
  5. We koesteren de donkerte in de sterrenzone (het gebied vanaf uitkijkplaats de Stokte tot aan de gemeentegrens Ommen) en houden deze actief in stand.

Ambitie 2 - Aantrekkelijke, leefbare kernen voor iedereen

  1. We realiseren aansluitend aan de kern Dalfsen op tijd voldoende woningen voor alle doelgroepen. We zorgen dat het type woningen worden afgestemd op de Dalfser behoefte.
  2. We willen dat het winkelaanbod en de weekmarkt in Dalfsen behouden blijft. Daarbij hoort gratis parkeren nabij de aanwezige winkels

Ambitie 1 - Een toekomstbestendige, sociale en gezonde woon- en leefomgeving

  1. We behouden en versterken de gezondheids- en sportvoorzieningen in de kern Dalfsen.
  2. Het dorpse karakter van de kern Dalfsen vinden we erg belangrijk. Bij nieuwe ontwikkelingen moet het dorpse karakter behouden blijven.
  3. We creëren meer ruimte voor fietsers en voetgangers in het centrum van Dalfsen.
  4. We besteden aandacht aan de functie van de Rondweg/ Koesteeg, ook in relatie tot de leefbaarheid en verkeersveiligheid rond deze weg.

Gebied specifieke keuzes